İZMİR – Türkiye’de 14 Mayıs’ta yapılan cumhurbaşkanı ve milletvekilleri seçiminde İzmirli seçmen 28 milletvekilini Meclis’e gönderdi. 14 vekil ile CHP en çok milletvekili çıkaran parti olurken, Yeşil Sol Parti evvelki devirlerde de olduğu üzere iki vekil çıkararak vekil sayısını korudu. İkinci cinse kalan cumhurbaşkanı seçimlerine kısa bir vakit kala İz Gazete Genel Yayın Yönetmeni Ümit Kartal, 14 Mayıs seçimlerinin partiler açısından sonucunu ve ikinci çeşide giden süreci kıymetlendirdi.
‘HDP’NİN İZMİR’E KÖK SALMAKLA İLGİLİ BİR SORUN YAŞADIĞINI GÖREBİLİYORUZ’
Yeşil Sol Parti açısından bakıldığında kentte oyların bir kısmının CHP’ye bir kısmının ise TİP’e kaydığını lisana getiren Kartal, “Halkların Demokratik Partisi’ne (HDP) barajı geçmesi için verilen ve bu seçim sonuçlarında da ’emanet oy mu gerçek oy mu’ tartışmasına sebep olan bir kitle, 14 Mayıs’ta da İzmir’in iki farklı bölgesinde farklı tavır sergiledi. İkinci bölgede oylar üç aşağı beş üst Türkiye Emekçi Partisi’ne gitmiş. TİP ucu ucuna bir oyla milletvekili çıkaramadı. İzmir’in birinci bölgesinde yeniden bu kitle Yeşil Sol Parti’den ayrılmış belirli ki. Lakin burada da CHP’ye kaymış. Emek Özgürlük İttifakı ile ilgili bunu söyleyebiliriz. Burada HDP’nin İzmir’e kök salmakla ilgili bir sorun yaşadığını görebiliyoruz. Zira iki devirdir İzmir dışından dört milletvekili aday gösteriliyordu. Bunlar gayret eden çalışkan insanlardı lakin bir taraftan da kök salma konusunda zayıf kalıyordu. Bu defa farklı olarak İbrahim Akın İzmir’de etraf gayreti, emek ve demokrasi çabası verenlerin tanıdığı bir isimdi. İzmir menşeili bir milletvekilinin kazanım olduğunu düşünebiliriz” dedi.
‘CHP AÇISINDAN TAM BİR HAYAL KIRIKLIĞI’
Cumhuriyet Halk Partisi bakımından ise milletvekili seçimlerinin tam bir hayal kırıklığı olduğunu söyleyen Kartal, “İl Başkanı iki bölgeden 9’ar milletvekili gaye koymuştu. Kim konuşursa 8-8 milletvekili çıkarılabileceği ile ilgili bir beklenti kelam konusu oluyordu. Zira bundan evvelki seçimlerde 7’şer milletvekili çıkarmıştı. Lakin bu seçimde birinci 7’lik kontenjan içerisinde 4 tane altılı masanın partilerine seçilecek yerden milletvekili adaylığı verildi. Bunların da üçü yeniden İzmirlilerin bilmediği ve dışarıdan isimlerdi. Bunun sonucunda artış gelmediği üzere CHP tabanında da listelerde kendilerini İzmirlilerin daha az temsil etmesi nedeniyle bir motivasyon bozukluğuna sebep oldu. 8’inci sıralar bu manada çıkamadı” diye konuştu.
Yine CHP’nin ikinci bölgede TİP baskısı altında kaldığını söyleyen Kartal, “Enerjisini çok büyük oranda TİP’in oyları bölme dehşetiyle harcadığını görmüş olduk. Tüm anketlerde sağın ve MHP’nin İzmir’den milletvekili çıkaramayacağını söylüyordu. Ama AK Parti 8, MHP 1 milletvekili çıkardı. Bu tüm Türkiye’de muhalefetin kendi iç tartışmalarına çok fazla ağırlaştığını gösteriyor. HDP ile TİP ortasındaki, öbür taraftan CHP ve Emek Özgürlük İttifakı ortasındaki tartışmalar gücün öteki bir tarafa savrulmasına sebep oldu” dedi.
‘AK PARTİ OYLARI DÜŞTÜ’
Diğer yandan AK Parti’nin İzmir’in her yerinde oy oranını düşürdüğüne de dikkat çeken Kartal, CHP’nin oylarını artırdığı yerlerin de AK Parti seçmeninin yoğu olduğu ilçeler olduğunu tabir etti. Muharrem İnce’nin cumhurbaşkanlığı adaylığı konusunda çok uzun mühlet Kılıçdaroğlu ile tartışmasının ise İzmir’de dikkat ve motivasyon kaybına sebep olduğunu söyleyen Kartal, “Muharrem İnce’nin cumhurbaşkanı olması için toplanan imzalarda nüfusa oranla en çok imzayı İzmir’in verdiği görülüyor. Demek ki burada Muharrem İnce’nin tartışmalarının bir karşılığı olmuş. Bu biraz zorladı. Ancak topyekün bakıldığında kuşkusuz yüzde 68 oranında muhalefete oy var. Yani iktidara oy vermeyen yüzde 68’lik bir oran var. Alandaki performans bakımından hak teslim etmek gerekir ki İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ve CHP Vilayet Lideri Şenol Aslanoğlu her yerdelerdi” tabirlerini kullandı.
‘SANDIĞA GİDENLERİN YÜZDE 50’SİNDEN FAZLASI ‘ERDOĞAN OLMASIN’ DEDİ’
İkinci tipe kalan cumhurbaşkanlığı seçimlerine giden süreçte seçmenin moral ve motivasyonunun giderek toparlandığını vurgulayan Kartal, şöyle devam etti:
“Sonuçların muhalif seçmende bir şok tesiri yarattığını söyleyebiliriz. Hatta çok yüksek oranda CHP’li seçmende şok tesiri yarattı. Fakat o birinci şok tesiri atlatıldıktan sonra moral motivasyon bakımından toparlanma olduğunu gözlemleyebiliyoruz. Şunun anlaşılması gerekiyor ki sandığa gidenlerin yüzde 50’sinden fazlası ‘Erdoğan olmasın’ dedi. Artık yapılması gereken ‘biz çoğunluğuz’ hissini büyütmek ve daha fazla kişiyi sandığa götürmek. Yeniden geçersiz oylara baktığımızda da çok fazla muhalif oyun geçersiz olduğunu tespit etmek mümkün. YSP, TİP ve CHP’ye verilen oylarda geçersiz oranı başka partilere nazaran çok daha fazla. Erdoğan zıddı olarak sandığa gitmiş, oyunu kullanmış fakat geçersiz olmuş. Bu seçmeni tekrar sandığa taşımak ve daha sade bir oy pusulasında oy vermelerini sağlamak gerekiyor. Umut var diye düşünüyorum. Tüm Türkiye’de tartışılanın tersine şu da bir umut ki yıllardır kışkırtılan, birbirine yabancı ve düşman gösterilen CHP’li oylarla Güneydoğu oyları birebir potada buluşmuş oldu. Bu ülkenin barıştan ve kardeşlikten yana çok geniş bir kısmının olduğunun ispatıdır.”
‘HER SANDIĞA BEŞ MÜŞAHİT DAVETİ ÖNEMLİ’
Sandık güvenliğinin kıymetine dikkat çeken Kartal, Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun her sandığa beş müşahit davetinin kıymetli olduğunu söyledi. Kartal, “Konforlu muhalefet alanı ülkenin batısı için daha geçerli. ‘Sandıklarımıza sahip çıkamadınız’ diye kendisi dışında bir durum tarifliyor. Kendi partisini suçluyor. Cumhurbaşkanı adayı Kılıçdaroğlu’nun her sandıkta beş müşahit davetini ben morale ve sorumluluğa davet olarak görüyorum. Şayet seçmenler bu davete kulak verirse sandık güvenliği ile ilgili sorun yaşanmayacağını söyleyebiliriz” dedi.
İkinci cinse ait seçmende yaratılan “kazanılamaz” duygusu ile ilgili ise İstanbul seçimlerini işaret eden Kartal, “İstanbul seçimlerinin ikinci cinsinde CHP aldı. Bu histen çıkmak gerekiyor. İstanbul seçimleri de iki aday etrafında kilitlenen bir referandum üzereydi. Biz de tüm farklılıkları bir ortaya getirerek açık orta farkla kazandık. Artık tüm farklılıklarımızı bir kenara bırakıp iki adaylı seçimde moralleri yüksek tutarsak İstanbul seçimlerindeki üzere bir sonucun sandıktan çıkacağına inanıyorum” diye konuştu.